Als je emotioneel onbereikbaar bent

Onlangs hebben Fleur en ik na 14 jaar het contact weer hersteld, via LinkedIn. Zij had het initiatief genomen. We waren elkaar uit het oog verloren, zo gaat dat. Zij was destijds een hippe strakke meid van 28. Een ambiteuze financiële professional. We waren samen een paar keer uitgeweest.

Nu zoveel jaar later waren we aan het lunchen. Ik zag dat ze enigszins gespannen was, maar nog steeds één brok dynamiek en stralend van enthousiasme. Ze was inmiddels Managing Director met - hoe kan het ook anders - grootse plannen. Nog steeds ambitieus dus. Wat klonk ze overtuigend. Ik wist dat ze haar plannen zou realiseren en dacht aan het gezegde: 'The only Zen you can find on the top of the mountains is the Zen you bring up there.'

De visie van Fleur
Er was veel gebeurd. We bleven praten, ook over 14 jaar geleden.
'Weet je', zei Fleur, 'jij was voor mij toen onbereikbaar'.
'Ik denk dat ik weet wat je bedoelt', zei ik, 'ik was emotioneel niet echt toegankelijk hè'.
'Ja', sprak ze zacht, 'dat bedoel ik.'
'Als ik eerlijk ben Fleur, kan ik zeggen dat ik toen voor niemand toegankelijk was. Ik sprak zelden mijn gedachten uit. Ik durfde me niet te laten zien, bang als ik was om gekwetst te worden. Pas in 2004 toen ik begon vast te lopen, besloot ik aan mezelf te gaan werken met hulp van een coach. Ik ben blij dat ik dat gedaan heb. Het was het begin van een avontuurlijke reis: de ontdekking van mezelf zeg maar. En nu ben ik al weer vele jaren emotioneel bereikbaar', grapte ik.

Voor een dubbeltje geboren
Fleur glimlachte en zei: 'Ik mag nu dan gelukkig getrouwd zijn en een heerlijke dochter hebben, maar vroeger viel ik altijd voor die vage gasten als jij, sorry, zoals jij was. Ik heb zelfs jaren geen relatie gehad. Hoe graag ik die ook wilde'. En ze begon te vertellen over haar relaties, hoe gekrenkt ze was in haar eerste relatie en dat geen relatie daarna echt gelukt was. In 2008 kwam voor haar het grote omslagpunt: een emotionele en mentale wake up call. Die veranderde alles voor haar. Ze kreeg inzicht in haar blokkades en valse overtuigingen en begreep dat ze veel meer was dan wat haar eerste vriend haar wilde laten geloven: dat ze als dubbeltje geboren was.

Ik heb Fleur altijd als een kwartje gezien met haar onstuitbare gedrevenheid. Waarom twijfelde zij hier zelf over en waarom voelde zij zich zo aangetrokken tot emotioneel ontoegankelijke mannen? Emotioneel onbereikbare mensen ondermijnen onze eigenwaarde: was ik maar groter / slanker / slimmer / sexyer, was ik maar een kwartje.

De ander is een spiegel
Deze frustrerende relaties nodigen je uit om in jezelf te kijken. Om het verleden te onderzoeken, sterker te worden, jezelf uit te spreken en je grenzen aan te geven in plaats van  alles goed te vinden. De emotionele onbereikbaarheid van een ander weerspiegelt vaak die van jouzelf.

Ik begrijp inmiddels waarom mensen verstrikt raken in emotioneel onevenwichtige relaties. Legio mannen en vrouwen verspillen maanden soms jaren aan dergelijke relaties. Hier volgen een aantal redenen waarom mensen die zich aangetrokken voelen tot emotioneel onbereikbaren net zo goed emotioneel onbereikbaar zijn:

1. Je bent niet geheeld van een oude pijn - Emotioneel onbereikbare relaties maken het mogelijk om van intimiteit te genieten zonder jezelf volledig over te geven. Als je in het verleden een tragisch verlies geleden hebt, dan kun je er tegenop zien om jezelf voor de volle 100 % te geven.

Door een relatie aan te gaan met iemand die zich niet volledig committeert, kun je genieten van alle bijproducten van een liefdesrelatie, flirten, uitgaan, seks etc. zonder de risico's aan te gaan van echte liefde en intimiteit.

2. Je vindt je leven goed zoals het is en wilt niet echt een volwaardige relatie - Veel mensen willen zich helemaal niet conformeren aan huisje, boompje, beestje. Vaak op onbewust niveau. Dus zoeken ze een partner die geen bedreiging vormt voor hun vrijheid en onafhankelijkheid.

3. Jeugdtrauma wordt telkens opnieuw afgespeeld - Emotioneel onbereikbare partners zijn ontegenzeglijk fascinerend. Als hun zonnetje schijnt, wordt je betoverd door de warmte ervan. Maar wanneer hun interesse wegebt, voel je je ellendig en alleen. Ze geven je net voldoende aandacht waardoor je geïnteresseerd blijft, maar diep van binnen weet je dat je niet meer dan broodkruimels krijgt.

Veel kinderen hebben een schrijnend gebrek aan aandacht en liefde gehad. Mogelijk waren één of beide ouders emotioneel onbereikbaar omdat ze altijd werkten, relatieproblemen hadden, verslaafd waren of ernstig ziek. Kinderen internaliseren emotionele verwaarlozing en geloven dat ze deze kwalijke behandeling verdiend hebben. Deze kinderen groeien op en kiezen partners die op een zelfde wijze afstandelijk of kritisch zijn zodat hun gevoel van lage eigenwaarde bevestigd wordt.

Het is van belang dat we ons ervan bewust worden hoe onze jeugd onze psyche beïnvloedt. Dit vraagt om introspectie en zelfonderzoek. Dat is hard werken. Het goede nieuws is dat je op een gegeven moment patronen in je gedrag begint te herkennen en kunt besluiten deze niet langer te volgen. Het echte leven kan dan eindelijk beginnen…

Vergeet niet dat een gezonde constructieve relatie betrekkelijk soepeltjes verloopt. Zeggen dat af en toe een denderende ruzie de relatie gezond houdt, is misschien wel zoeken naar een excuus om een emotioneel onevenwichtige relatie goed te praten.